Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Emerytury, renty, świadczenia przedemerytalne  »   Jakie zmiany czekają nas w systemie emerytalnym?
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Jakie zmiany czekają nas w systemie emerytalnym?

Gazeta Podatkowa nr 48 (880) z dnia 14.06.2012
Bożena Dziuba

Mimo niezadowolenia i protestów różnych ugrupowań społecznych, podniesienie wieku emerytalnego - zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn - do 67. roku życia staje się faktem. Ustawa nowelizująca przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, bez poprawek uchwalona przez Sejm i przyjęta przez Senat, została bowiem w dniu 1 czerwca 2012 r. podpisana przez Prezydenta RP. Reforma emerytalna będzie jednak przeprowadzana stopniowo. Rozpocznie się z początkiem 2013 r. i obejmie kobiety urodzone po 31 grudnia 1952 r. oraz mężczyzn urodzonych po 31 grudnia 1947 r.


Zakres zmian

Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw, zwana dalej ustawą nowelizującą, przewiduje rozwiązania dotyczące m.in.:

1) stopniowego podwyższania wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn do jednakowego poziomu 67 lat,

2) wprowadzenia możliwości przejścia na częściową emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego,

3) zmniejszenia podstawy obliczenia emerytury o kwotę stanowiącą sumę wcześniej pobieranych emerytur (w wysokości brutto) przyznanych przed osiągnięciem wieku emerytalnego,

4) ograniczenia wcześniejszego przechodzenia na emeryturę lub w stan spoczynku rolników oraz sędziów i prokuratorów,

5) ujednolicenia stażu ubezpieczeniowego uprawniającego do najniższej emerytury dla mężczyzn i kobiet,

6) odstąpienia od konieczności rozwiązania stosunku pracy przy ustalaniu uprawnień do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,

7) wydłużenia okresu przyznawania emerytur na tzw. "mieszanych" zasadach,

8) zmian będących konsekwencją podniesienia wieku emerytalnego, w tym m.in. w zakresie terminu pobierania przyznanych wcześniej świadczeń.


1. Stopniowe podwyższanie i zrównanie wieku emerytalnego

Najważniejszą i wzbudzającą najwięcej kontrowersji zmianą w systemie emerytalnym jest podniesienie i zrównanie powszechnego wieku emerytalnego - zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn - do 67 lat. Przypominamy, iż obecnie, aby przejść na emeryturę, kobiety muszą mieć ukończone 60, a mężczyźni 65 lat.

Podniesienie wieku emerytalnego z założenia miało być kolejnym etapem wprowadzonej w 1999 r. reformy emerytalnej. Mimo że w myśl jej pierwotnych założeń osoby urodzone przed 1949 r. miały być wyłączone z jej zakresu, obecne zmiany objęły mężczyzn od rocznika 1948 oraz kobiety urodzone po 1952 r.

Nie oznacza to jednak, że już pierwsze roczniki będą musiały pracować do 67. roku życia. Proces tych zmian został bowiem rozłożony w długim okresie czasu, a tym samym będą one następowały stopniowo, począwszy od 2013 r. Docelowe 67 lat zostanie osiągnięte w przypadku mężczyzn w 2020 r., a w przypadku kobiet w 2040 r., a więc odpowiednio dopiero po 7 i 27 latach od początku podnoszenia wieku emerytalnego.

W konsekwencji, zanim zostanie osiągnięty ostateczny, jednakowy dla wszystkich 67-letni wiek emerytalny, ubezpieczeni, odpowiednio z rocznika 1948-1953 i 1953-1973, będą przechodzili na emeryturę w różnym wieku, szczegółowo określonym w ust. 1a i 1 b dodanym do art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zwanej ustawą emerytalną. Przykładowy wiek emerytalny i moment przejścia na emeryturę prezentujemy w załączonej tabeli oraz przykładzie 1 i 2.

Jakie zmiany czekają nas w systemie emerytalnym?

Przewidywane korzyści ze zmian

Jak zapewniają ustawodawcy, wydłużenie wieku emerytalnego wpłynie pozytywnie na wysokość świadczeń z systemu powszechnego, które będą wyższe dzięki:

  • wydłużeniu okresu aktywności zawodowej, co oznacza wyższą wartość kapitału emerytalnego (zarówno OFE jak i ZUS),
     
  • dodatkowym waloryzacjom konta emerytalnego ze względu na odsunięcie w czasie momentu przejścia na emeryturę,
     
  • szybszej dynamice PKB oraz funduszu wynagrodzeń, co pozwoli na wyższe wskaźniki waloryzacji kapitału emerytalnego (dotyczy obu filarów).

2. Możliwość skorzystania z emerytury częściowej

Obecne zmiany w systemie emerytalnym wprowadzają również nowe świadczenie, tj. częściową emeryturę. Będzie ona przysługiwała przed osiągnięciem wieku emerytalnego (odpowiedniego dla danej osoby), określonego w art. 24 ust. 1a pkt 26-85 i ust. 1b pkt 2-20 znowelizowanej ustawy emerytalnej:

  • kobietom, które ukończyły co najmniej 62 lata i posiadają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący nie mniej niż 35 lat,
     
  • mężczyznom w wieku co najmniej 65 lat, legitymującym się co najmniej 40-letnim okresem składkowym i nieskładkowym.


Częściowa emerytura nie będzie podnoszona do kwoty najniższej emerytury.


Wysokość tego świadczenia stanowić ma 50% kwoty emerytury, ustalanej zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej. Będzie ona podlegała waloryzacji analogicznie jak inne świadczenia wypłacane z FUS.

Warto zwrócić uwagę na fakt, iż wypłata częściowej emerytury będzie następowała bez konieczności rozwiązania stosunku pracy oraz bez względu na wysokość osiąganych dochodów z pracy. Nie będą bowiem miały do niej zastosowania przepisy art. 103 ust. 1 i 2, art. 103a i 104 ustawy emerytalnej (przykład 1).

Po osiągnięciu przez osobę uprawnioną do emerytury częściowej wieku emerytalnego oraz po ustaniu stosunku pracy w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem, częściowa emerytura - na wniosek ubezpieczonego - zostanie zamieniona na emeryturę powszechną.

Warunki uzyskania prawa do częściowej emerytury

Jakie zmiany czekają nas w systemie emerytalnym?


3. Odpowiednio niższa emerytura powszechna

Korzystający z częściowej emerytury muszą się jednak liczyć z tym, że ich powszechna emerytura będzie odpowiednio niższa, niż gdyby nie skorzystali z danego im przywileju.

Po pierwsze, przy ustalaniu podstawy obliczenia powszechnej emerytury dla osoby, która miała ustalone prawo do emerytury częściowej, nie będą uwzględniane kwoty zwiększeń składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego, uzyskanych w wyniku waloryzacji kwartalnej, o której mowa w art. 25a ustawy emerytalnej, przeprowadzonej w celu obliczenia emerytury częściowej.

Ponadto, jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę częściową, podstawę obliczenia powszechnej emerytury pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych wcześniej emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Taka sama zasada będzie obowiązywała przy ustalaniu wysokości powszechnej emerytury dla osób, które korzystały z wcześniejszej emerytury przyznanej na podstawie przepisów art. 46, 50, 50a, 50e, 184 ustawy emerytalnej lub art. 88 Karty Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.).


4. Świadczenia dla rolników, sędziów i prokuratorów

Podwyższanie i zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn do 67 lat nastąpi także w innych systemach emerytalnych, w których obecnie prawo do przejścia na emeryturę lub w stan spoczynku przysługuje po osiągnięciu wieku odpowiednio 60 i 65 lat. Nowe regulacje w tym zakresie dotyczą bowiem również systemu ubezpieczenia społecznego rolników oraz przechodzenia w stan spoczynku przez prokuratorów i sędziów.

Przy czym z przewidzianych dla tych grup świadczeniobiorców przywilejów wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, skorzystają osoby, które wymagane warunki spełnią do końca 2017 r.

Emeryturę rolniczą otrzymają zatem także ubezpieczeni rolnicy, którzy do 31 grudnia 2017 r. spełnią łącznie następujące warunki:

1) osiągną wiek 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn,

2) będą podlegać ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat,

3) zaprzestaną prowadzenia działalności rolniczej.

Podobnie sędziowie, którzy do dnia 31 grudnia 2017 r. odpowiednio:

  • w przypadku kobiet - ukończą 55 lat życia i przepracują na stanowisku sędziego lub prokuratora nie mniej niż 25 lat,
     
  • w przypadku mężczyzn - ukończą 60 lat i przepracują na stanowisku sędziego lub prokuratora co najmniej 30 lat,

będą mogli na swój wniosek przejść w stan spoczynku.

Warto dodać, że dla rolników przewidziano również możliwość skorzystania z częściowej emerytury rolniczej. Będzie ona przyznawana na podobnych zasadach jak z powszechnego systemu, z tą różnicą, że po osiągnięciu przez osobę uprawnioną do częściowej emerytury rolniczej odpowiedniego dla danej osoby podwyższonego wieku emerytalnego, częściowa emerytura rolnicza ulegnie z urzędu zamianie na powszechną emeryturę rolniczą.


5. Staż wymagany do najniższej emerytury

W przypadku gdy emerytura przysługująca z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, łącznie z okresową emeryturą kapitałową albo dożywotnią emeryturą kapitałową, jest niższa niż kwoty najniższej emerytury, określonej w art. 85 ust. 2 ustawy emerytalnej, podwyższa się ją w taki sposób, aby suma tych świadczeń nie była niższa od tej kwoty. Tak wynika z art. 87 ustawy emerytalnej, który jednocześnie zastrzega, że zasada ta dotyczy odpowiednio:

  • co najmniej 65-letnich mężczyzn ze stażem pracy nie niższym niż 25 lat oraz
     
  • kobiet, które ukończyły 60 lat życia i legitymują się co najmniej 20-letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

Nowelizacja przepisów zakłada nie tylko zmianę kryteriów w zakresie wieku świadczeniobiorcy (zwiększanego odpowiednio aż do docelowych 67 lat), ale również zrównanie wymagań co do udokumentowanego okresu składkowego i nieskładkowego. Dla kobiet, podobnie jak obecnie dla mężczyzn, będzie on wynosił 25 lat. Jednak zmiana będzie następowała stopniowo. Wymagany staż pracy będzie wzrastał co dwa lata o jeden rok, począwszy od 1 stycznia 2014 r. Docelowe 25 lat wymagane więc będzie od kobiet począwszy od 1 stycznia 2022 r. (tabela nr 1).

Tabela 1. Stopniowy wzrost wymaganego od kobiet okresu składkowego i nieskładkowego dla celów podniesienia wysokości emerytury do kwoty najniższej

Okres

Wymagany okres składkowy i nieskładkowy

do dnia 31 grudnia 2013 r.

20 lat

od dnia 1 stycznia 2014 r.

21 lat

od dnia 1 stycznia 2016 r.

22 lata

od dnia 1 stycznia 2018 r.

23 lata

od dnia 1 stycznia 2020 r.

24 lata

od dnia 1 stycznia 2022 r.

docelowe 25 lat


6. Wcześniejsza emerytura z art. 184 ustawy emerytalnej

Choć uzyskiwanie prawa do wcześniejszej emerytury, np. z tytułu pracy w szczególnych warunkach, jest zjawiskiem wygasającym, w dalszym ciągu można się o nie ubiegać m.in. w oparciu o art. 184 ustawy emerytalnej. W świetle tego przepisu z prawa do wcześniejszej emerytury po ukończeniu odpowiednio 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn mogą skorzystać ubezpieczeni, którzy na dzień 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

  • okres składkowy i nieskładkowy, w wymiarze odpowiednio 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym
     
  • co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Dodatkowym warunkiem uzyskania świadczenia jest nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w ofe, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązanie stosunku pracy, jeżeli dana osoba w takim stosunku pozostawała.

Pracownik może mieć zatem ustalone prawo do emerytury tylko wówczas, gdy nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy. Tymczasem nierzadko okazywało się, że mimo zwolnienia się z pracy, dany wnioskodawca, nieświadomy, że nie spełnia pozostałych warunków, zwłaszcza dotyczących pracy w szczególnych warunkach, nie uzyskiwał prawa do wcześniejszej emerytury, a jednocześnie nie miał możliwości powrotu do pracy. W celu uniknięcia takich sytuacji ustawa nowelizująca przewiduje zlikwidowanie uzależnienia uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury od rozwiązania stosunku pracy.

Pozwoli to organowi rentowemu na wydanie stosownej decyzji przyznającej lub odmawiającej prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze niezależnie od tego, czy wnioskodawca pozostaje w stosunku pracy, czy nastąpiło jego rozwiązanie. Przy czym podjęcie wypłaty tego świadczenia, podobnie jak w przypadku pozostałych emerytur z FUS, będzie uzależnione od rozwiązania stosunku pracy, co przewiduje art. 103a ustawy emerytalnej.


7. Jeszcze jeden rok dla emerytur ustalanych na tzw. "mieszanych" zasadach

Emerytura dla osoby ubezpieczonej urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r., która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w latach 2009-2013, może być ustalona w sposób mieszany, tj. częściowo według starych i częściowo według nowych zasad (określonych odpowiednio w art. 53 i 26 ustawy emerytalnej). Z każdym rokiem proporcje starej części do nowej odpowiednio się zmieniają (z 80% i 20% na 70% i 30%, 55% i 45%, 35% i 65%, 20% i 80%). Kwestię tę reguluje art. 183 ustawy emerytalnej.

Osoby, które wiek emerytalny ukończą w 2014 r., powinny już mieć ustalaną emeryturę wyłącznie według nowych zasad. Tymczasem ustawa nowelizująca jeszcze o rok wydłużyła okres obliczania emerytury w sposób mieszany. Emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej, która osiągnie wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2013 albo 2014, wynosić będzie:

1) 20% emerytury obliczonej według starych zasad i

2) 80% emerytury obliczonej na nowych zasadach.


8. Konsekwencje podniesienia wieku emerytalnego

Reforma dotycząca podniesienia wieku emerytalnego nie objęła wszystkich świadczeń wypłacanych przez ZUS. Przykładowo, bez zmian pozostaje wiek uprawniający do świadczeń o charakterze wygasającym, tj. do emerytur pomostowych i świadczeń kompensacyjnych nauczycieli. Nie zmieniły się również warunki nabywania prawa do świadczeń przedemerytalnych, w tym dotyczące ukończenia wymaganego wieku.

Jednakże, co należy podkreślić, konsekwencją zmiany powszechnego wieku emerytalnego będzie wydłużenie okresu wypłaty tego rodzaju świadczeń. Otóż w świetle art. 17 ustawy nowelizującej, osoby, które w dniu wejścia w życie tej ustawy będą miały ustalone decyzją organu rentowego prawo do:

1) renty z tytułu niezdolności do pracy na okres do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego,

2) świadczenia przedemerytalnego,

3) emerytury pomostowej,

4) nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,

zachowają te uprawnienia do dnia osiągnięcia odpowiedniego dla danego świadczeniobiorcy podniesionego wieku emerytalnego, a nie jak dotychczas do ukończenia odpowiednio 60 lub 65 lat (przykład 3). Chyba że prawo do świadczenia ustanie lub wygaśnie przed tym dniem.

Podwyższenie wieku emerytalnego spowoduje także zmiany w zakresie uprawnień do okresowych emerytur kapitałowych, przysługujących członkom otwartych funduszy emerytalnych urodzonym po 1948 r. Z takich świadczeń korzystają wyłącznie kobiety, ponieważ okresowa emerytura kapitałowa przysługuje do osiągnięcia 65 lat życia, a po osiągnięciu tego wieku przyznawana będzie dożywotnia emerytura kapitałowa. W związku z podwyższaniem wieku emerytalnego w latach 2014-2020 prawo kobiet do okresowej emerytury kapitałowej będzie stopniowo przedłużane, aż do osiągnięcia poziomu 67 lat życia.

Zmiany w ustawie emerytalnej wpłynęły również na tzw. lata hipotetyczne, brane pod uwagę przy obliczaniu wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy. Otóż oprócz okresów składkowych i nieskładkowych, uwzględnianych w wysokości świadczenia odpowiednio po 1,3 i 0,7% podstawy wymiaru renty za każdy taki rok, dolicza się również po 0,7 % tej podstawy za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Obecnie brane są pod uwagę okresy przypadające od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby 60 lat. Natomiast po wprowadzeniu zmian okres ten zostanie wydłużony do dnia, w którym rencista ukończyłby wydłużony, określony dla kobiet wiek emerytalny, aż do docelowych 67 lat.

Przykład 1

Pani Weronika urodziła się 15 kwietnia 1964 r. W wyniku przeprowadzonej reformy emerytalnej będzie mogła przejść na emeryturę nie jak dotychczas w wieku 60 lat, a dopiero po ukończeniu 63 lat i 10 miesięcy, co będzie miało miejsce w lutym 2028 r.

Gdyby jednak ubezpieczona po ukończeniu 62 lat legitymowała się co najmniej 35-letnim okresem składkowym i nieskładkowym, mogłaby skorzystać z emerytury częściowej, wypłacanej w wysokości 50% świadczenia obliczonego według zasad określonych dla powszechnej emerytury. Co istotne, aby otrzymać to świadczenie, nie będzie musiała zwalniać się z pracy. Nie będą ją również obowiązywały limity osiąganych przychodów. W razie gdyby częściowa emerytura okazała się bardzo niska, nie będzie jednak mogła liczyć na jej podwyższenie do kwoty minimalnej emerytury. Powinna to wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o skorzystaniu z częściowej emerytury, podobnie jak fakt, iż należna jej w przyszłości powszechna emerytura zostanie ustalona w oparciu o kapitał zmniejszony o pobrane wcześniej świadczenie, a więc będzie odpowiednio niższa niż gdyby nie skorzystała z danego jej przywileju.

Przykład 2

Pan Waldemar, urodzony 1 stycznia 1948 r., zamierzał przejść na emeryturę w styczniu 2013 r., a więc z chwilą ukończenia 65 lat. Po nowelizacji ustawy emerytalnej będzie mógł skorzystać z tego świadczenia dopiero po ukończeniu 65 lat i 1 miesiąca, a więc najwcześniej w lutym 2013 r.

Przykład 3

Po likwidacji zakładu pracy i 6-miesięcznym okresie przebywania na zasiłku dla bezrobotnych, pani Magdalena, spełniająca wszystkie wymagane warunki, skorzystała z uprawnień do przejścia na świadczenie przedemerytalne. W obecnym stanie prawnym mogłaby korzystać z tego świadczenia do ukończenia 60. roku życia. Zgodnie jednak z ustawą nowelizującą, jako urodzona 16 lipca 1957 r. będzie mogła pobierać to świadczenie do ukończenia 61 lat i 7 miesięcy życia. Od dnia osiągnięcia tego wieku nabędzie bowiem prawo do powszechnej emerytury.


Tabela 2. Przykładowy* wiek emerytalny i moment przejścia na świadczenie w zależności od daty urodzenia ubezpieczonego

Data
urodzenia

Wymagany wiek
emerytalny
(co najmniej)

Data przejścia
na emeryturę
(nie wcześniej niż w)

m-c

rok

lata

m-ce

m-c

rok

kobiety

grudzień

1952

60

-

grudzień

2012

styczeń

1953

60

1

luty

2013

luty

1953

60

1

marzec

2013

marzec

1953

60

1

kwiecień

2013

kwiecień

1953

60

2

czerwiec

2013

maj

1953

60

2

lipiec

2013

czerwiec

1953

60

2

sierpień

2013

lipiec

1953

60

3

październik

2013

sierpień

1953

60

3

listopad

2013

wrzesień

1953

60

3

grudzień

2013

październik

1953

60

4

luty

2014

listopad

1953

60

4

marzec

2014

grudzień

1953

60

4

kwiecień

2014

styczeń

1954

60

5

czerwiec

2014

styczeń

1955

60

9

październik

2015

styczeń

1956

61

1

luty

2017

styczeń

1957

61

5

czerwiec

2018

lipiec

1957

61

7

luty

2019

styczeń

1958

61

9

październik

2019

styczeń

1959

62

1

luty

2021

lipiec

1959

62

3

październik

2021

styczeń

1960

62

5

czerwiec

2022

kwiecień

1960

62

6

październik

2022

styczeń

1961

62

9

październik

2023

maj

1961

62

10

marzec

2024

styczeń

1962

63

1

luty

2025

sierpień

1962

63

3

listopad

2025

styczeń

1963

63

5

czerwiec

2026

sierpień

1963

63

7

marzec

2027

styczeń

1964

63

9

październik

2027

kwiecień

1964

63

10

luty

2028

styczeń

1965

64

1

luty

2029

wrzesień

1965

64

3

grudzień

2029

styczeń

1966

64

5

czerwiec

2030

maj

1966

64

6

listopad

2030

styczeń

1967

64

9

październik

2031

październik

1967

65

-

październik

2032

grudzień

1967

65

-

grudzień

2032

styczeń

1968

65

1

luty

2033

maj

1968

65

2

lipiec

2033

styczeń

1969

65

5

czerwiec

2034

czerwiec

1969

65

6

grudzień

2034

styczeń

1970

65

9

październik

2035

listopad

1970

66

-

listopad

2036

styczeń

1971

66

1

luty

2037

lipiec

1971

66

3

październik

2037

styczeń

1972

66

5

czerwiec

2038

wrzesień

1972

66

7

kwiecień

2039

styczeń

1973

66

9

październik

2039

wrzesień

1973

66

11

sierpień

2040

październik

1973

67

-

październik

2040

mężczyźni

grudzień

1947

65

-

grudzień

2012

styczeń

1948

65

1

luty

2013

luty

1948

65

1

marzec

2013

marzec

1948

65

1

kwiecień

2013

kwiecień

1948

65

2

czerwiec

2013

maj

1948

65

2

lipiec

2013

czerwiec

1948

65

2

sierpień

2013

lipiec

1948

65

3

październik

2013

sierpień

1948

65

3

listopad

2013

wrzesień

1948

65

3

grudzień

2013

październik

1948

65

4

luty

2014

listopad

1948

65

4

marzec

2014

grudzień

1948

65

4

kwiecień

2014

styczeń

1949

65

5

czerwiec

2014

maj

1949

65

6

listopad

2014

styczeń

1950

65

9

październik

2015

lipiec

1950

65

11

czerwiec

2016

styczeń

1951

66

1

luty

2017

marzec

1951

66

1

kwiecień

2017

styczeń

1952

66

5

czerwiec

2018

wrzesień

1952

66

7

kwiecień

2019

styczeń

1953

66

9

październik

2019

wrzesień

1953

66

11

sierpień

2020

październik

1953

67

-

październik

2020

* Szczegółowy wykaz wymaganego wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn znajduje się na stronie internetowej naszego Wydawnictwa: www.gofin.pl oraz www.gazetapodatkowa.pl.


Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. poz. 637)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Emerytury, renty, świadczenia przedemerytalne - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.