Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Zasiłki i inne świadczenia  »   Nieobecność nieusprawiedliwiona a podstawa wymiaru zasiłku
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Nieobecność nieusprawiedliwiona a podstawa wymiaru zasiłku

Gazeta Podatkowa nr 69 (1110) z dnia 28.08.2014
Bożena Dziuba

Świadczenia chorobowe w przypadku pracowników obliczane są w oparciu o podstawę wymiaru zasiłku. Co do zasady, podstawę tę stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone ubezpieczonemu za okres 12 lub pełnych miesięcy poprzedzających powstanie niezdolności do pracy. Jeśli w danym miesiącu wynagrodzenie to zostało zmniejszone z uwagi na nieobecność pracownika w pracy, podlega wyłączeniu bądź też uzupełnieniu do pełnego miesiąca, jednak wyłącznie wówczas, gdy niestawienie się w pracy nastąpiło z przyczyn usprawiedliwionych.


Przeciętne wynagrodzenie

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, a tym samym i wynagrodzenia chorobowego oraz pozostałych świadczeń należnych pracownikowi z ubezpieczenia chorobowego, stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone ubezpieczonemu za okres 12 lub - w przypadku krótszego okresu zatrudnienia - pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Oblicza się je poprzez podzielenie zsumowanego wynagrodzenia z uwzględnianego okresu przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte, a więc odpowiednio przez 12 lub mniejszą liczbę miesięcy.

Jeśli natomiast niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego, za podstawę wymiaru zasiłku przyjmuje się wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował cały ten miesiąc.

Szczegółowy tryb postępowania przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku dla pracownika został określony w rozdziale 8 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową.


Nieobecności usprawiedliwione

Zdarza się, że za poszczególne miesiące brane pod uwagę przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku, pracownik nie uzyskał pełnego wynagrodzenia ze względu na nieobecność w pracy. Jeśli nastąpiła ona z przyczyn usprawiedliwionych, wówczas odpowiednio:

  • wyłącza się wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy,
     
  • przyjmuje się - po uzupełnieniu na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej - wynagrodzenie z miesięcy, w których pracownik przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy.


Dni urlopu wypoczynkowego i inne dni nieobecności w pracy, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, traktuje się na równi z dniami, w których świadczył on pracę.


Co prawda dużo rzadziej, ale jednak dochodzi do sytuacji, gdy w każdym z uwzględnianych miesięcy pracownik z przyczyn usprawiedliwionych wykonywał pracę przez mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy. W takim przypadku przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się wynagrodzenie za wszystkie miesiące po stosownym uzupełnieniu.


NN bez uzupełnienia

Jeśli za część miesiąca pracownik nie otrzymał wynagrodzenia z powodu nieobecności nieusprawiedliwionej (NN), do podstawy wymiaru przyjmuje się wynagrodzenie osiągnięte w tym miesiącu bez uzupełniania jego wysokości za dni NN.

Natomiast w przypadku, gdy w danym miesiącu nastąpiła zarówno nieobecność usprawiedliwiona, jak i nieusprawiedliwiona, przyjmuje się wynagrodzenie osiągnięte w tym miesiącu bez uzupełnienia jego wysokości za dni nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy. Oznacza to, że przy ustalaniu wynagrodzenia za pełny miesiąc, w liczbie dni, które pracownik powinien przepracować, nie uwzględnia się dni NN. Propozycja dni przepracowanych do dni roboczych wygląda wówczas następująco:

liczba dni przepracowanych/(liczba dni roboczych - liczba dni NN)

Wyłączenie liczby dni NN z ilości dni roboczych w danym miesiącu jest również bardzo istotne przy ustaleniu, czy wynagrodzenie za dany miesiąc powinno być uwzględnione w podstawie wymiaru świadczenia, czy też pominięte z uwagi na przepracowanie mniej niż połowy wymaganego czasu pracy (przykład).

To wszystko przekłada się na wysokość podstawy wymiaru zasiłku, która jednak z tytułu pracy w pełnym wymiarze nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (lub - w pierwszym roku zatrudnienia - 80% tej kwoty), po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia (art. 45 ustawy zasiłkowej).


Stara podstawa

Jeśli wcześniej, tj. w okresie poprzedzającym powstanie niezdolności do pracy, pracownik korzystał ze świadczeń chorobowych, należy sprawdzić, czy nie będzie tu miał zastosowania art. 43 ustawy zasiłkowej. Zgodnie bowiem z tym przepisem, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo była ona krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe, podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo. Stanowi ją wówczas podstawa wymiaru ostatnio wypłaconego świadczenia.

Występujące w trakcie takiej przerwy NN nie wpłyną zatem na wysokość świadczenia za okres po tej przerwie.

Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy w trakcie przerwy między świadczeniami nastąpiła zmiana:

  • zatrudnienia albo
     
  • wymiaru czasu pracy.

W pierwszym bowiem przypadku obowiązuje zasada wskazana w art. 36 ust. 4 ustawy zasiłkowej, zgodnie z którą podstawę wymiaru zasiłku ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy. Niezależnie zatem od przerwy między świadczeniami, nowy pracodawca ustala nową podstawę wymiaru zasiłku.

Podobnie jest w razie zmiany umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy. Jeżeli nastąpiła ona w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy, lub w miesiącach ją poprzedzających, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy.

Przykład

Podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego należnego pracownikowi za kilka dni sierpnia br. należy ustalić w oparciu o jego wynagrodzenie wypłacone za okres od sierpnia 2013 r. do lipca 2014 r. W kwietniu br. pracownik otrzymał wynagrodzenie zmienne w wysokości 1.260,25 zł, przy czym na 20 dni roboczych świadczył pracę przez zaledwie 8 dni, a więc przez mniej niż 50% wymaganego czasu pracy. Wydawać by się zatem mogło, że wynagrodzenie za ten miesiąc nie powinno być uwzględnione w podstawie wymiaru zasiłku. Jednakże na 12 dni nieobecności w pracy, tylko 8 jest usprawiedliwionych (choroba pracownika). Pozostałe 4 to NN.

Proporcja dni przepracowanych do dni roboczych, w oparciu o którą:

  • ustalane jest, czy wynagrodzenie za ten miesiąc należy brać pod uwagę oraz
     
  • następuje ewentualne uzupełnienie wynagrodzenia do pełnego miesiąca,

wynosi zatem 8/16 (od 20 dni roboczych odjęto 4 dni NN), a nie 8/20. Ostatecznie więc należy uznać, że pracownik przepracował równo 50% wymaganego czasu pracy, a tym samym wynagrodzenie za ten miesiąc należy uwzględnić przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku. Wyniesie ono - po uzupełnieniu również zgodnie z proporcją 8/16 - 2.174,94 zł, co wynika z wyliczenia:

1.260,25 zł - 172,78 zł = 1.087,47 zł - wynagrodzenie zmniejszone

o potrącone składki na ubezpieczenia społeczne,

1.087,47 zł : 8 × 16 = 2.174,94 zł.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Zasiłki i inne świadczenia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.