Gdy osoba aktywna zawodowo stanie się niezdolna do pracy, oczekuje wypłaty świadczenia, które zrekompensuje utracone w okresie absencji chorobowej zarobki. W powszechnym systemie ubezpieczeniowym zasiłek chorobowy co do zasady wynosi 80% podstawy jego wymiaru, podczas gdy funkcjonariusze służb mundurowych oraz żołnierze zawodowi nieobecni w pracy z powodu choroby otrzymują 100% uposażenia. Takie zróżnicowanie będzie jednak obowiązywać tylko do 31 maja br.
Niższe uposażenie
Począwszy od 1 czerwca 2014 r. niezdolność do pełnienia służby z powodu choroby lub z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa będzie uprawniała funkcjonariuszy służb mundurowych oraz żołnierzy zawodowych jedynie do 80% uposażenia, chyba że zajdą okoliczności uprawniające do 100% uposażenia (patrz ramka). Podstawą jego naliczenia będzie uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami o charakterze stałym, należne funkcjonariuszowi lub żołnierzowi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, z uwzględnieniem powstałych w tym okresie zmian, mających wpływ na prawo do uposażenia i innych należności lub ich wysokość.
Taka sama, tj. 80-procentowa wysokość uposażenia będzie przysługiwała za okres sprawowania przez funkcjonariusza lub żołnierza opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny.
Stanie się tak za sprawą ustawy z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, ustawy o Biurze Ochrony Rządu, ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego, ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw, zwanej dalej ustawą nowelizującą. Została ona opublikowana w dniu 18 kwietnia 2014 r. w Dzienniku Ustaw pod pozycją 502 i wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. właśnie z dniem 1 czerwca 2014 r.
Dzięki tym zmianom nastąpi zbliżenie zasad ustalania wysokości uposażenia za okres niezdolności do pracy z powodu choroby do reguł obowiązujących w systemie powszechnym.
Zaoszczędzone w ten sposób środki, stanowiące 20-procentową różnicę w uposażeniu osób pozostających na zwolnieniu, z założenia mają zasilać fundusze przeznaczone na nagrody i zapomogi dla tych funkcjonariuszy i żołnierzy, którzy w czasie choroby kolegów w zastępstwie będą pełnić służbę.
Warto jednak zaznaczyć, iż omawiane zmiany nie dotyczą funkcjonariuszy Służby Celnej.
Dokumentowanie niezdolności do służby
Ustawa nowelizująca wskazuje również, jakie rodzaje dokumentów będą honorowane dla określonej przyczyny zwolnienia ze służby. Niezdolność do pełnienia służby funkcjonariusze i żołnierze zawodowi będą potwierdzać w analogiczny sposób, jak osoby z powszechnego systemu.
Przykładowo, na okoliczność choroby własnej, dziecka lub członka rodziny, nad którym sprawowana jest opieka, co do zasady wymagane będzie zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA. Przy czym w przypadkach uzasadnionych charakterem zadań służbowych wykonywanych przez funkcjonariusza Policji lub Straży Granicznej okres jego przebywania na zwolnieniu lekarskim będzie mógł być stwierdzony w inny sposób, określony w drodze zarządzenia odpowiednio przez Komendanta Głównego Policji lub Straży Granicznej, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych.
Natomiast dla celów wypłaty uposażenia za okres sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 8, w zależności od okoliczności uzasadniających tę opiekę, wymagane będzie odpowiednio oświadczenie funkcjonariusza lub żołnierza albo zaświadczenie wystawione przez lekarza na zwykłym druku.
Zaświadczenie lekarskie (lub inny dokument potwierdzający niezdolność do pełnienia służby) będzie musiało być dostarczone przełożonemu właściwemu do spraw osobowych, w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.
Niedopełnienie tego obowiązku będzie podstawą do uznania nieobecności w służbie za nieobecność nieusprawiedliwioną, a tym samym do utraty uposażenia za cały okres zwolnienia lekarskiego, chyba że niedostarczenie wymaganego dokumentu nastąpi z przyczyn niezależnych od funkcjonariusza.
Nieobecność pod kontrolą
Chorzy mundurowi będą podlegali kontroli, podobnie jak ubezpieczeni z powszechnego systemu. Otrzymane przez nich zwolnienie lekarskie będzie bowiem mogło być z urzędu skierowane do komisji lekarskiej podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych w celu:
Ponadto przełożony funkcjonariusza właściwy w sprawach osobowych lub odpowiednio dowódca jednostki wojskowej będzie mógł przeprowadzić kontrolę w zakresie:
Również konsekwencje stwierdzonych nieprawidłowości będą zbliżone. Przykładowo, jeżeli w wyniku kontroli zostanie ustalone nieprawidłowe wykorzystanie zwolnienia lekarskiego, funkcjonariusz straci prawo do uposażenia za cały okres zwolnienia. Podobne sankcje przyniesie złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia albo sfałszowanie zwolnienia lekarskiego.
Natomiast w przypadku, gdy w wyniku kontroli komisja lekarska ustali datę ustania niezdolności do służby wcześniejszą niż data orzeczona w zaświadczeniu lekarskim, funkcjonariusz straci prawo do uposażenia za okres od tej daty do końca zwolnienia.
Okoliczności uprawniające do 100% uposażenia Gdy zwolnienie od zajęć służbowych nastąpi:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159)
|