Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Zasiłki i inne świadczenia  »   Wypłata świadczeń chorobowych
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Wypłata świadczeń chorobowych

Dodatek do Gazety Podatkowej nr 7 (1048) z dnia 23.01.2014

Osoba zatrudniona na umowę o pracę podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu. W razie choroby lub macierzyństwa, albo konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, może zatem liczyć na wypłatę świadczeń chorobowych.

Gdy pracownik korzysta ze świadczeń chorobowych na przełomie roku kalendarzowego, jego pracodawca powinien zwrócić szczególną uwagę na kilka kwestii dotyczących prawa do świadczenia oraz jego wysokości. Chodzi tu m.in. o ustalenie:

  • jakie świadczenie przysługuje ubezpieczonemu po dniu 31 grudnia,
     
  • kto powinien dokonać wypłaty zasiłku,
     
  • czy nie należy podnieść podstawy zasiłku do nowej, obowiązującej od 1 stycznia kwoty minimalnej.

Przełom roku kalendarzowego nie ma wpływu jedynie na sposób ustalania:

  • okresu wyczekiwania na świadczenie,
     
  • okresu zasiłkowego (odpowiednio 182- lub 270-dniowego),
     
  • okresu należnego pracownikowi świadczenia rehabilitacyjnego i zasiłku macierzyńskiego.


Najpierw wynagrodzenie chorobowe

Pracownikowi niezdolnemu do pracy z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, w pierwszej kolejności w danym roku kalendarzowym przysługuje wynagrodzenie chorobowe, finansowane ze środków pracodawcy. Jest ono wypłacane w oparciu o art. 92 Kodeksu pracy przez okres 33 lub - w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia - 14 dni w ciągu roku kalendarzowego. Dopiero po ich wykorzystaniu, a więc odpowiednio od 34. lub 15. dnia choroby ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego na zasadach określonych w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową.

Co istotne, niższy, a więc 14-dniowy okres wypłaty wynagrodzenia chorobowego dotyczy niezdolności do pracy przypadającej po roku kalendarzowym, w którym ubezpieczony ukończył 50. rok życia.


Pracownik, który 50 lat ukończył w 2013 r., z dniem 1 stycznia 2014 r. przechodzi na 14-dniowy wymiar wynagrodzenia chorobowego.


Liczbę dni wykorzystanego już w danym roku kalendarzowym wynagrodzenia chorobowego ustala się poprzez zsumowanie poszczególnych okresów niezdolności do pracy, nawet jeśli między nimi występują przerwy i jeśli pracownik w danym roku kalendarzowym był zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy.

Przy czym uwzględnieniu podlegają zarówno okresy niezdolności do pracy, za które pracownik otrzymał to wynagrodzenie, jak i okresy, za które pracownik nie ma prawa do wynagrodzenia z przyczyn określonych w art. 14-17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.), zwanej dalej ustawą zasiłkową.

W przypadku gdy pracownik jest niezdolny do pracy na przełomie roku kalendarzowego, rodzaj należnego od 1 stycznia świadczenia uzależniony jest od tego, jakie świadczenie przysługiwało mu w dniu 31 grudnia. Uprawnionemu do wynagrodzenia chorobowego pracodawca powinien nadal wypłacać to świadczenie, w wymiarze liczonym od początku na poczet nowego roku. Jeżeli natomiast pracownik w ostatnim dniu danego roku korzystał z zasiłku chorobowego, od 1 stycznia nadal przysługuje mu zasiłek za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy. Po choćby nawet jednodniowej przerwie w niezdolności do pracy pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia chorobowego liczonego na poczet nowego roku kalendarzowego.


Płatnik zasiłków

Wynagrodzenie chorobowe jest wypłacane i finansowane wyłącznie przez zatrudniającego danego pracownika płatnika składek.

Natomiast prawo do zasiłków finansowanych z funduszu ZUS (ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego) oraz ich wysokość ustalają oraz świadczenia te wypłacają odpowiednio płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do tego ubezpieczenia powyżej 20 osób lub ZUS (patrz ramka poniżej). Kwestie tę reguluje art. 61 ustawy zasiłkowej, który jednocześnie precyzuje, na jaki moment ustala się stan ubezpieczonych.

Otóż o tym, kto będzie płatnikiem zasiłków w danym roku kalendarzowym, decyduje liczba osób zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego odpowiednio:

  • na dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego lub
     
  • na pierwszy miesiąc, w którym dokonano takiego zgłoszenia - dotyczy płatników składek, którzy na dzień 30 listopada poprzedniego roku nie zgłaszali nikogo do tego ubezpieczenia.

Przy czym w liczbie ubezpieczonych uwzględnia się zarówno pracowników (w tym uczniów), jak i podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby:

  • wykonujące pracę nakładczą, pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osoby z nimi współpracujące,
     
  • prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące.

Nie bierze się natomiast pod uwagę osób przebywających na urlopach wychowawczych i bezpłatnych, a także podlegających ubezpieczeniu chorobowemu duchownych.

Co istotne, zmiana liczby ubezpieczonych po tej dacie/tym miesiącu nie ma znaczenia dla celów płatności zasiłków w danym roku kalendarzowym.

Jeśli pracodawca upoważniony do wypłaty zasiłków swoim pracownikom w danym roku (2013), stracił możliwość dokonywania takiej płatności w kolejnym roku (2014), powinien przekazać do ZUS płatność zasiłków za okres od 1 stycznia (2014 r.). I odwrotnie - nabycie nieposiadanych wcześniej uprawnień do realizacji świadczeń z ubezpieczenia chorobowego - skutkuje koniecznością ustalania uprawnień do tych świadczeń oraz ich wysokości, a także dokonywania ich wypłaty począwszy od 1 stycznia.

Przy czym, jeżeli oddział ZUS rozpoczął wypłatę zasiłku przed dniem 1 stycznia, kontynuuje tę wypłatę za nieprzerwany okres niezdolności do pracy w nowym roku kalendarzowym, nawet jeżeli od dnia 1 stycznia płatnik składek jest zobowiązany do wypłaty zasiłków swoim ubezpieczonym. Dopiero w przypadku powstania przerwy w niezdolności do pracy lub zmiany rodzaju pobieranego zasiłku po 1 stycznia, wypłaty kolejnego świadczenia (odpowiednio wynagrodzenia za czas choroby lub zasiłku) dokonuje płatnik składek.


Gwarantowana wysokość podstawy zasiłku

Należne ubezpieczonemu świadczenie chorobowe ma w pewnym zakresie zrekompensować utracone za okres absencji chorobowej wynagrodzenie (przychody). Obliczane jest jako odpowiedni dla danego rodzaju świadczenia procent podstawy wymiaru zasiłku. Tę natomiast w przypadku pracownika, co do zasady, stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone odpowiednio za okres 12 lub pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Ustala się ją na nowo jedynie w przypadku, gdy:

  • między okresami pobierania zasiłków, zarówno tego samego, jak i innego rodzaju, powstanie przerwa wynosząca co najmniej 3 pełne miesiące kalendarzowe, albo
     
  • w miesiącu powstania niezdolności do pracy lub w miesiącach ją poprzedzających nastąpiła zmiana obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy.

Przełom roku nie wymaga zatem ponownego ustalenia podstawy wymiaru należnego ubezpieczonemu świadczenia chorobowego, choć niekiedy trzeba ją podnieść do nowej, obowiązującej od 1 stycznia kwoty gwarantowanej. Zgodnie bowiem z art. 45 ustawy zasiłkowej, podstawa wymiaru zasiłku dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, wraz ze składnikami, do których ubezpieczony zachowuje prawo w okresie pobierania zasiłku, nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku pracownika w okresie jego pierwszego roku pracy ta gwarantowana podstawa wynosi 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu wymienionej wcześniej kwoty.

Dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, obowiązujące w danym okresie kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz gwarantowanej podstawy zasiłku ulegają odpowiednio zmniejszeniu, proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Ponieważ z dniem 1 stycznia 2014 r. wzrosło minimalne wynagrodzenie za pracę, które wynosi 1.680 zł lub - w pierwszym roku zatrudnienia - 1.344 zł, podwyższeniu uległa również najniższa podstawa wymiaru zasiłku (patrz tabela poniżej).

Dla pracownika chorującego na przełomie roku kalendarzowego, którego podstawa jest niższa od gwarantowanego minimum, oznacza to zwiększenie należnego świadczenia począwszy od 1 stycznia. Dotyczy to nie tylko wynagrodzenia i zasiłku chorobowego, ale także pozostałych świadczeń wypłacanych z ubezpieczenia chorobowego, tj. świadczenia rehabilitacyjnego oraz zasiłku macierzyńskiego i opiekuńczego. Co istotne, stosownego przeliczenia pracodawca (odpowiednio ZUS) powinien dokonać z urzędu.

Dla prawidłowego naliczenia wysokości należnego pracownikowi świadczenia chorobowego, istotne jest również dokładne ustalenie, kiedy upłynie mu rok pracy. Od następnego bowiem dnia obowiązywać go będzie wyższe minimum - zarówno płacowe, jak i świadczeniowe, nawet jeśli w tym czasie ubezpieczony będzie przebywał na świadczeniu chorobowym. I choć w tym przypadku podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, to należy ją podnieść do kwoty minimalnej, obowiązującej pracowników z dłuższym stażem pracy.


Zasiłek opiekuńczy z limitem

Zasiłek opiekuńczy przysługuje z tytułu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny. Wypłacany jest za każdy dzień zwolnienia od wykonywania pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Świadczenie to nie może być jednak pobierane dłużej niż przez okres wskazany w art. 33 ustawy zasiłkowej, tj. odpowiednio 60 lub 14 dni w roku kalendarzowym.

Skoro liczba dni należnego zasiłku opiekuńczego została ustalona dla danego roku kalendarzowego, po jego zakończeniu, tj. od 1 stycznia kolejnego roku, liczona jest od nowa, nawet jeśli na dzień 31 grudnia ubezpieczony nie ma prawa do zasiłku opiekuńczego z uwagi na przekroczenie dopuszczalnego limitu.

Podmioty uprawnione do ustalania prawa do zasiłków i ich wysokości oraz do wypłaty tych świadczeń w 2014 r.:

» płatnicy składek, zgłaszający do ubezpieczenia chorobowego odpowiednio w dniu 30 listopada 2013 r. lub w pierwszym miesiącu tego ubezpieczenia powyżej 20 osób
- swoim ubezpieczonym, wyłącznie w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego (np. zatrudnienia),
» ZUS - w pozostałych przypadkach, tj.:
- ubezpieczonym, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego (odpowiednio w dniu 30 listopada 2013 r. lub w pierwszym miesiącu tego ubezpieczenia) nie więcej niż 20 ubezpieczonych,
- ubezpieczonym prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą i osobom z nimi współpracującym,
- ubezpieczonym będącym duchownymi,
- osobom uprawnionym do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia chorobowego,
- osobom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego.

Uwaga! Płatnikiem zasiłków dla osoby prowadzącej własną działalność pozarolniczą jest wyłącznie ZUS, nawet jeśli jest ona płatnikiem świadczeń z ubezpieczenia chorobowego dla swoich pracowników.


Świadczenia chorobowe z tytułu niezdolności do pracy dla pracowników "50+"

50 lat ukończone
przez pracownika

Za dni niezdolności do pracy

w 2013 r.

w 2014 r.

1

14

15

33

34

1

14

15

33

34

przed 2013 r.

w 2013 r.

w 2014 r.


wynagrodzenie chorobowe
zasiłek chorobowy

Minimalna podstawa wymiaru świadczeń chorobowych dla pracownika

Rok

Minimalne wynagrodzenie za pracę w pełnym wymiarze czasu pracy

Minimalna podstawa wymiaru świadczeń chorobowych (po odjęciu kwoty 13,71%)

cały etat

1/2 etatu

3/4 etatu

1/4 etatu

2013

w pierwszym roku zatrudnienia

1.280,00 zł

1.104,51 zł

552,26 zł

828,38 zł

276,13 zł

od drugiego roku zatrudnienia

1.600,00 zł

1.380,64 zł

690,32 zł

1.035,48 zł

345,16 zł

2014

w pierwszym roku zatrudnienia

1.344,00 zł

1.159,74 zł

579,87 zł

869,80 zł

289,93 zł

od drugiego roku zatrudnienia

1.680,00 zł

1.449,67 zł

724,84 zł

1.087,25 zł

362,42 zł

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Zasiłki i inne świadczenia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.