Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Składki ZUS  »   Wpływ nieterminowej wpłaty składek na ubezpieczenie chorobowe
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Wpływ nieterminowej wpłaty składek na ubezpieczenie chorobowe

Gazeta Podatkowa nr 75 (1220) z dnia 17.09.2015
Aneta Dąbrowska

Ubezpieczenie chorobowe dla niektórych ubezpieczonych ma charakter dobrowolny. Do grona takich osób należą m.in. osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność. Podleganie temu ubezpieczeniu uprawnia je do otrzymania świadczeń z niego przysługujących (m.in. zasiłku z tytułu choroby). Prawo takie przysługuje im jednak po spełnieniu określonych warunków, tj. m.in. terminowej opłacie za dany miesiąc składki na to ubezpieczenie. Płatności dokonane po terminie powodują bowiem ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przedsiębiorcy.

Zgłoszenie w ZUS

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność zgłasza się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, tak jak do wszystkich pozostałych obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, na formularzu ZUS ZUA. Wypełnia w nim pole 05 w bloku VIII. "Dane o dobrowolnych ubezpieczeniach społecznych". Natomiast w polu 06. tego bloku wpisuje datę, od której chce zostać objęta tym ubezpieczeniem. Pozostałe bloki tego druku wypełnia na ogólnie obowiązujących zasadach.


Druk ZUS ZUA dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Składki ZUS.

Opłacanie składki

Składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorca opłaca na tym samym dokumencie płatniczym, na którym reguluje należne składki na wszystkie pozostałe ubezpieczenia społeczne (tj. emerytalną, rentowe i wypadkową). Jeżeli więc z jakiegoś powodu składki na ubezpieczenia społeczne zostaną przez niego opłacone po obowiązującym go terminie płatności, wtedy ZUS wyłączy go z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Nastąpi to od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie, z zastrzeżeniem, że jeżeli za część miesiąca został pobrany zasiłek - ubezpieczenie to ustaje od dnia następującego po dniu, za który zasiłek ten przysługiwał. Tak stanowi art. 14 ust. 2 oraz ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z podanej wyżej przyczyny oznacza, że po wyłączeniu przedsiębiorcy z niego nie będzie on miał w przyszłości prawa do świadczeń, np. w związku z chorobą.


Ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy ustaje m.in. wtedy, gdy nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie.


Co istotne, nieterminowe opłacenie przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia społeczne powoduje ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego nie tylko wobec jego osoby. Jeśli bowiem przedsiębiorca zgłosił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego osobę współpracującą (z racji świadczonej przez nią pomocy w jego firmie), to dokonana przez niego nieterminowa wpłata składek społecznych sprawia również ustanie tego ubezpieczenia w stosunku do takiej osoby. Fakt braku wpływu osoby współpracującej na terminową opłatę składek społecznych (są one naliczane i opłacane w całości z własnych środków przez przedsiębiorcę) nie ma tu żadnego znaczenia.

Nieopłacenie w terminie składki

Wyjaśnić należy, że w sformułowaniu "nieopłacenie w terminie składki" zawierają się trzy przypadki, tj.:

1) nieopłacenie w terminie składki w ogóle za dany miesiąc,

2) opłacenie składki w niepełnej wysokości oraz

3) opłacenie składki z przekroczeniem terminu.

Tak też uznał Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 4 września 2012r., sygn. akt III AUa 409/12.

Wobec tego o ustaniu dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego m.in. przedsiębiorcy mówi się nie tylko wtedy, gdy opłacił on składki społeczne w pełnej wysokości, ale po obowiązującym go terminie płatności. Z sytuacją taką mamy do czynienia także wtedy, gdy składki na wskazane ubezpieczenia wprawdzie zostały przez niego opłacone w terminie, lecz m.in. w zaniżonej wysokości, a następnie zostały później uregulowane.

Prawo do świadczeń

Nie zawsze wyłączenie przedsiębiorcy z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (z powodu zapłaty składek społecznych po terminie) zamyka jego prawo do świadczeń z niego przysługujących. Przedsiębiorca może zachować ciągłość tego ubezpieczenia (swojego, jak i współpracownika). Aby tak było, powinien zwrócić się z wnioskiem do ZUS o wyrażenie zgody na opłacenie składki chorobowej po terminie. Po wyrażeniu przez ten organ zgody zostaje też zachowane prawo do świadczeń przysługujących z tego ubezpieczenia. Organ rentowy posiada bowiem kompetencje w zakresie wyrażenia zgody na opłacenie składki m.in. chorobowej po terminie, czyli uznania, że mimo nieopłacenia jej w terminie, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie ustało. Wniosek w tej sprawie składa się w jednostce terenowej ZUS właściwej ze względu na adres siedziby płatnika składek. Należy w nim podać powód opóźnienia w zapłacie należnych składek. Przy czym każdą tego typu sprawę ZUS rozpatruje indywidualnie. Bierze wtedy pod uwagę przyczynę nieterminowego opłacenia składek.

Co prawda ustawodawca określił, iż ZUS może w uzasadnionych przypadkach - na wniosek ubezpieczonego - wyrazić zgodę na opłacenie składki m.in. chorobowej po terminie. Jednak nie wyjaśnił jednoznacznie, o jakie sytuacje chodzi. Nie oznacza to przyznania tej instytucji niczym nieskrępowanego uznania w uwzględnieniu lub nieuwzględnieniu wniosku o wyrażenie zgody. Przyznana kompetencja powinna być bowiem wykonywana według sprawdzalnych, sprawiedliwych kryteriów.

"(...) dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zależy od wniosku o przystąpienie do niego i od uiszczenia należnej składki. (...) Określenie przez ustawodawcę składki należnej nie jest przypadkowe. Odnoszący się bowiem do składki przymiotnik oznacza, że chodzi o należną składkę, czyli zapłaconą przez przedsiębiorcę do ZUS w całości, a nie jedynie w części. Jeśli natomiast była ona uregulowana w mniejszej niż »należna« wysokości, to dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustało z mocy ustawy".

Wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2012 r., sygn. akt II UK 188/11

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Składki ZUS - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.