W ramach prowadzonej działalności socjalnej pracodawca może udzielić pracownikom wsparcia finansowego, dopłacając im do różnych form wypoczynku. Możliwość wyboru formy udzielanej pomocy mają pracodawcy spoza sfery budżetowej, zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Mogą oni tworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych lub wypłacać świadczenie urlopowe. Decydując się na wypłatę w danym roku świadczeń urlopowych, trzeba pamiętać, że należy tego dokonywać według zasad wynikających z ustawy o ZFŚS.
Świadczenie urlopowe przysługuje raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Jego wysokość nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika. Ustala się ją proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy danego pracownika. Z kolei w przypadku pracowników młodocianych wysokość świadczenia jest uzależniona od roku nauki.
Granice zwolnienia
Generalnie świadczenia urlopowe nie podlegają oskładkowaniu, o ile są wypłacane na podstawie art. 3 ust. 4 ustawy o ZFŚS (Dz. U. z 2012 r. poz. 592 ze zm.). Wynika tak z § 2 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia składkowego.
Zwolnienie ze składek ZUS funkcjonuje jednak tylko do wysokości nieprzekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego określonej w tej ustawie. Oskładkowaniu nie podlega więc świadczenie urlopowe, które zostało wypłacone pracownikowi w wysokości ustalonej odpowiednio do rodzaju zatrudnienia oraz wymiaru jego czasu pracy.
Niektórzy pracodawcy wypłacają pracownikom świadczenie urlopowe w kwocie wyższej. Wówczas od nadwyżki ponad kwotę określonego pułapu powinni naliczyć składki ubezpieczeniowe (społeczne oraz zdrowotną).
Świadczenie z kilku firm
Zdarza się, że pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy np. w dwóch firmach, otrzymuje świadczenie urlopowe z każdej z nich, a suma otrzymanych przez niego świadczeń przekracza kwotę odpisu podstawowego. W takiej sytuacji dla zwolnienia świadczenia z oskładkowania nie ma znaczenia czy dany pracownik otrzymuje je z jednego, czy z dwóch zakładów pracy.
W kwestii wyłączenia z podstawy wymiaru składek ubezpieczeniowych ważne jest, aby wysokość wypłaconego świadczenia nie przekroczyła - w danym zakładzie - kwoty odpisu podstawowego.
Wypłata w dużej firmie
Przepisy o ZFŚS nie przewidują możliwości wypłaty świadczenia urlopowego przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Zakład o takim stanie zatrudnienia może oczywiście wypłacać świadczenia tego rodzaju, ale na mocy przepisów zakładowych (np. regulaminu wynagradzania). Świadczenia takiego nie można jednak uznać za świadczenie urlopowe w rozumieniu ustawy o ZFŚS.
Oznacza to, że dokonywane przez taką jednostkę tego typu wypłaty podlegają składkom ZUS.
Pracownik |
Wymiar czasu pracy |
|||
|
|
|
|
|
zatrudniony w normalnych warunkach |
1.093,93 zł |
820,45 zł |
546,97 zł |
273,48 zł |
wykonujący prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze |
|
|
729,29 zł |
364,64 zł |
młodociany (I rok nauki) |
145,86 zł |
|||
młodociany (II rok nauki) |
175,03 zł |
|||
młodociany (III rok nauki) |
204,20 zł |
|